ท่ามกลางผืนป่าภูเขียว จังหวัดชัยภูมิ ยังมีพืชพื้นเมืองหายากที่งดงามและเปี่ยมคุณค่า “เสี้ยวป่า” หรือ “ส้มเสี้ยว” หนึ่งในไม้ถิ่นไทยที่สะท้อนความอุดมสมบูรณ์ของธรรมชาติอีสาน และภูมิปัญญาเก่าที่เชื่อมโยงคนกับป่าไว้อย่างกลมกลืน
“เสี้ยวป่า” เสน่ห์ไม้ป่าที่แอบซ่อนในความเงียบ
ในเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าภูเขียว อำเภอคอนสาร จังหวัดชัยภูมิ — ป่าที่เต็มไปด้วยความหลากหลายทางชีวภาพของภาคอีสาน — นักสำรวจได้พบไม้พื้นเมืองชนิดหนึ่งที่ไม่ค่อยมีใครรู้จัก “เสี้ยวดอกขาว” (Bauhinia saccocalyx Pierre) หรือที่ชาวบ้านเรียกกันว่า “เสี้ยวป่า” และ “ส้มเสี้ยว”
พืชในวงศ์ถั่วชนิดนี้มีเอกลักษณ์เฉพาะตัว ลำต้นอาจเป็นไม้พุ่มหรือไม้ต้นขนาดเล็ก เมื่อยังอ่อนมักเลื้อยไปตามพื้นดินหรือต้นไม้อื่น เป็นไม้ที่อาศัยอยู่ในป่าเบญจพรรณและป่าดิบแล้ง บริเวณที่ยังคงความชุ่มชื้นพอเหมาะ
เอกลักษณ์ทางธรรมชาติที่น่าหลงใหล
ดอกแยกเพศต่างต้น — หมายความว่าต้นหนึ่งจะออกเฉพาะดอกเพศผู้ อีกต้นหนึ่งจะออกเฉพาะดอกเพศเมีย
แหล่งที่อยู่อาศัย — ชอบขึ้นในพื้นที่ที่มีความชื้นพอประมาณของป่าเบญจพรรณ
การกระจายพันธุ์ — พบในประเทศไทยและลาว จัดเป็นพืชพื้นเมืองของภูมิภาคอินโดจีน
วิถีคนกับพืชป่า
ชื่อ “เสี้ยวป่า” หรือ “ส้มเสี้ยว” บ่งบอกถึงความผูกพันระหว่างพืชชนิดนี้กับชุมชนท้องถิ่น ซึ่งแต่เดิมชาวบ้านรู้จักและใช้ประโยชน์จากพืชป่าอย่างชาญฉลาด ทั้งเพื่ออาหาร ยา และเครื่องมือในชีวิตประจำวัน
ธรรมชาติคือมรดกที่เราต้องสืบต่อ
“เสี้ยวป่า” ไม่เพียงเป็นไม้หายากที่มีคุณค่าทางนิเวศเท่านั้น แต่ยังเป็นสัญลักษณ์ของความอุดมสมบูรณ์ของผืนป่าภูเขียว และเป็นเครื่องเตือนใจให้เรารักษาทรัพยากรธรรมชาติ เพื่อส่งต่อความงามของป่าให้ลูกหลานได้ชื่นชมต่อไป
ขอบคุณข้อมูล:
ทีมสำรวจพรรณไม้ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ
