“ตีนตั่งเตี้ย” พืชป่าสมุนไพรชนิดนี้มีชื่อท้องถิ่นว่า “เปาะแปะ” ในแถบอุดรธานี จัดอยู่ในวงศ์ ACANTHACEAE และมีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า”สโตรบิแลนเธส ควอดริฟาเรีย” เป็นพืชล้มลุกขนาดเล็กที่เปี่ยมไปด้วยสรรพคุณทางยา โดยเฉพาะอย่างยิ่งในด้านการรักษาโรคเบาหวาน ลดระดับน้ำตาลในเลือด และบรรเทาอาการมือเท้าชา
ลักษณะเด่นของตีนตั่งเตี้ย
ตีนตั่งเตี้ยเป็นไม้ล้มลุกที่เติบโตได้สูงถึง 1 เมตร มีลักษณะเด่นคือ กิ่งและใบมีขนสั้นสากคาย สัมผัสแล้วให้ความรู้สึกหยาบเล็กน้อย ใบเป็นใบเดี่ยว ออกเรียงตรงข้ามกันเป็นคู่ตั้งฉาก รูปทรงของใบคล้ายไข่ไปจนถึงรูปรี มีความยาวประมาณ 10-20 เซนติเมตร
ส่วนช่อดอก ของตีนตั่งเตี้ยจะออกที่ปลายกิ่ง สิ่งที่ทำให้ช่อดอกดูโดดเด่นคือ ใบประดับสีเขียวอ่อนที่เรียงซ้อนกันอย่างหนาแน่นถึง 4 มุม ซึ่งแต่ละใบประดับมีลักษณะเป็นรูปไข่ไปจนถึงรูปใบหอก และมีขนยาวแข็งจำนวนมาก ดอกของตีนตั่งเตี้ยเป็น ดอกทรงหลอดสีม่วงอมชมพู สวยงามน่ามอง มีความยาวประมาณ 2.5-3 เซนติเมตร เมื่อดอกกลายเป็นผล จะมีลักษณะเป็น ฝักคล้ายฝักต้อยติ่ง ซึ่งจะซ่อนอยู่ภายในใบประดับ
ข้อมูลเหล่านี้ได้มาจากโครงการสำรวจและจัดทำข้อมูลพืชสมุนไพรในพื้นที่ป่าอนุรักษ์ ปีงบประมาณ พ.ศ. 2562 และหอพรรณไม้ Forest Herbarium – BKF ซึ่งยืนยันถึงความสำคัญของตีนตั่งเตี้ยในฐานะพืชสมุนไพร
ข้อมูล : หอพรรณไม้ Forest Herbarium – BKF สำนักวิจัยการอนุรักษ์ป่าไม้และพันธุ์พืช
ข้อมูลจากเพจ กรมอุทยานแห่งชาติฯ
