“พัชรวาท” ออกประกาศแต่งตั้งองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นเป็นพนักงานเจ้าหน้าที่ ตาม พ.ร.บ. อุทยานฯและ พ.รบ. สงวนและคุ้มครองสัตว์ป่า ปลดล็อกท้องถิ่นช่วยแก้ไขปัญหาไฟป่าและสัตว์ป่าที่สร้างความเดือดร้อนแก่ประชาชน
25 เมษายน 2567 นายอรรถพล เจริญชันษา อธิบดีกรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช เปิดเผยว่า กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ได้มีประกาศลงวันที่ 23 เมษายน 2567 จำนวน 2 ฉบับ ซึ่งประกอบด้วยประกาศแต่งตั้งพนักงานเจ้าหน้าที่ ตาม พ.ร.บ. อุทยานแห่งชาติ พ.ศ 2562 (ฉบับที่ 3) พ.ศ. 2567 และ พ.ร.บ.สงวนและคุ้มครองสัตว์ป่า พ.ศ. 2562 (ฉบับที่ 2) พ.ศ 2567 เพื่อแต่งตั้งให้ข้าราชการหรือพนักงานส่วนท้องถิ่น ขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น มีหน้าที่และอำนาจในการปฏิบัติงานด้านป้องกันและควบคุมไฟป่า ภายในเขตพื้นที่ป่าอนุรักษ์ และปฏิบัติงานด้านการแก้ไขปัญหาสัตว์ป่าคุ้มครองที่สร้างความเดือดร้อนแก่ประชาชน ภายในเขตพื้นที่รับผิดชอบ โดยจะมีผลใช้บังคับตั้งแต่วันถัดจากวันประกาศในราชกิจจานุเบกษาเป็นต้นไป ซึ่งปัจจุบันอยู่ระหว่างการส่งเรื่องไปประกาศในราชกิจจานุเบกษา
โดยประกาศทั้ง 2 ฉบับดังกล่าว ได้ดำเนินการสอดคล้องกับประกาศคณะกรรมการกระจายอำนาจให้แก่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น จำนวน 2 ฉบับ ที่ได้ประกาศในราชกิจจานุเบกษาและมีผลบังคับใช้แล้ว เมื่อวันที่ 14 มีนาคม 2567 เรื่อง การกำหนดกิจการอื่นใดที่เป็นผลประโยชน์ของประชาชนในท้องถิ่นที่เป็นหน้าที่และอำนาจขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น : ด้านการป้องกันและควบคุมไฟป่า และเรื่อง การกำหนดกิจการอื่นใดที่เป็นผลประโยชน์ของประชาชนในท้องถิ่นที่เป็นหน้าที่และอำนาจขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น : ด้านการแก้ไขปัญหาสัตว์ป่า ที่ก่อให้เกิดผลกระทบหรือสร้างความเดือดร้อนต่อประชาชน ซึ่งกำหนดให้กรมอุทยานแห่งชาติฯ พิจารณาแต่งตั้งข้าราชการหรือพนักงานส่วนท้องถิ่น ขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น เป็นเจ้าพนักงานหรือผู้ช่วยเจ้าพนักงานตามกฎหมายว่าด้วยอุทยานแห่งชาติ หรือกฎหมายว่าด้วยการสงวนและคุ้มครองสัตว์ป่า ตามความจำเป็นและเหมาะสม
ทั้งนี้ เพื่อให้การปฏิบัติงานทั้ง 2 ด้าน ดังกล่าวเกิดการบูรณาการร่วมกัน จึงได้มีการจัดทำบันทึกข้อตกลงความร่วมมือกันบูรณาการระหว่างกรมอุทยานแห่งชาติฯ และกรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น เพื่อการส่งเสริม การสนับสนุน และการประสานงานในการดำเนินงานด้านการป้องกันและควบคุมไฟป่าในพื้นที่ป่าอนุรักษ์ และด้านการแก้ไขปัญหาสัตว์ป่าคุ้มครองที่สร้างความเดือดร้อนแก่ประชาชน โดยปัจจุบันทั้ง 2 หน่วยงาน ได้เห็นชอบในการทำบันทึกข้อตกลงความร่วมมือดังกล่าวแล้ว โดยอยู่ระหว่างการกำหนดวัน เวลา สถานที่ เพื่อลงนามร่วมกัน
กล่าวโดยสรุปคือ เจ้าหน้าที่ขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ได้รับการแต่งตั้งให้เป็นพนักงานเจ้าหน้าที่ ตาม พ.ร.บ.อุทยานแห่งชาติ พ.ศ. 2562 และ พ.ร.บ. สงวนและคุ้มครองสัตว์ป่า พ.ศ 2562 โดยสามารถปฏิบัติงานด้านการป้องกันและควบคุมไฟป่า เฉพาะในเขตพื้นที่อุทยานแห่งชาติ เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า และเขตห้ามล่าสัตว์ป่า ภายในเขตพื้นที่รับผิดชอบ ตลอดจนการดำเนินการด้วยวิธีการใด ๆ เพื่อป้องกันภัยพิบัติอันเป็นสาธารณะซึ่งเกิดจากไฟป่า รวมถึงสามารถปฏิบัติงานด้านการแก้ไขปัญหาสัตว์ป่าคุ้มครองที่สร้างความเดือนร้อนแก่ประชาชน ภายในเขตพื้นที่รับผิดชอบ โดยสามารถเก็บ ดัก จับ ไล่ ต้อน ล่อ เคลื่อนย้าย หรืออื่น ๆ กับสัตว์ป่าคุ้มครองเมื่อมีเหตุจำเป็น หรือเหตุฉุกเฉินเพื่อป้องกันอันตรายแก่บุคคลหรือชุมชน โดยการดำเนินการกับสัตว์ป่าต้องเป็นไปตามหลักวิชาการ อาทิสัตว์ป่าอาจอยู่ในความดูแลของสัตวแพทย์หรือเจ้าหน้าที่ผู้มีความรู้ โดยคำนึงถึงความปลอดภัยของสัตว์ป่าและผู้เกี่ยวข้องเป็นสำคัญ
สำหรับกรณีการแก้ไขปัญหาลิงในตัวเมืองลพบุรี ซึ่งเกี่ยวข้องกับประกาศของกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติฯดังกล่าวข้างต้น จึงส่งผลให้เจ้าหน้าที่ของเทศบาลเมืองลพบุรี ได้รับการแต่งตั้งให้เป็นพนักงานเจ้าหน้าที่ มีอำนาจตาม พ.ร.บ.สงวนและคุ้มครองสัตว์ป่า พ.ศ. 2562 สามารถดำเนินการแก้ไขปัญหาสัตว์ป่าคุ้มครองที่สร้างความเดือนร้อนแก่ประชาชน ภายในเขตพื้นที่รับผิดชอบได้ นับตั้งแต่ประกาศฉบับนี้มีผลบังคับใช้เป็นต้นไป