ปลูกใบหม่อนเพิ่มมูลค่า พัฒนาเศรษฐกิจท้องถิ่น
นายชายศักดิ์ วุฒิศักดิ์ ผอ.สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตรที่ 12 นครสวรรค์ (สศท.12) สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร (สศก.) เปิดเผยถึงการติดตามการดำเนินงานของวิสาหกิจชุมชนบ้านใหม่หนองแกทัพหลวง ต.ทัพหลวง อ.บ้านไร่ จ.อุทัยธานี ซึ่งเป็นต้นแบบของการพัฒนาที่ยั่งยืนด้วยการปลูกใบหม่อนอย่างเป็นระบบ มีการพัฒนาผลิตภัณฑ์จากใบหม่อนหลากหลายชนิดเพื่อเพิ่มมูลค่าและสร้างรายได้ให้กับชุมชน อาทิ ใบหม่อนสด และใบหม่อนแปรรูป ยกระดับมาตรฐานการผลิตส่งจำหน่ายตลาดต่างประเทศ
นส.ไข่มุกข์ เลาหะกาญจนศิริ ประธานกลุ่มวิสาหกิจชุมชนบ้านใหม่หนองแกทัพหลวง เปิดเผยว่า เดิมเกษตรกรในพื้นที่ส่วนใหญ่ประกอบอาชีพรับจ้างทั่วไป หลังจากได้รับการส่งเสริมองค์ความรู้ด้านเกษตรจากหน่วยงานในพื้นที่ ประกอบกับความสนใจหารายได้เพิ่มเกษตรกรจึงปรับเปลี่ยนมาปลูกใบหม่อนจนกลายเป็นอาชีพหลัก กลุ่มฯ เริ่มดำเนินการเมื่อปี 66 ปัจจุบันมีพื้นที่ปลูกใบหม่อนรวม 150 ไร่ มีสมาชิกเกษตรกร 14 ราย ปลูกเฉลี่ย 10 ไร่/ครัวเรือน โดยในปี 67 กลุ่มฯ มีต้นทุนการผลิตเฉลี่ย 12,000 บาท/ไร่/ปี ระยะเวลาการปลูกจนถึงเก็บเกี่ยวประมาณ 6 เดือน สามารถเก็บเกี่ยวได้ทุก 20 วัน ซึ่งต้นใบหม่อนมีอายุประมาณ 20 – 30 ปี ได้ผลผลิตใบหม่อนสดรวม 1,220 ตัน/ปี ผลผลิตเฉลี่ย 8,136 กิโลกรัม/ไร่/ปี ราคาที่เกษตรกรขายได้ ณ ส.ค.67 เฉลี่ยอยู่ที่ 10 บาท/กิโลกรัม ส่งผลให้เกษตรกรได้ผลตอบแทนเฉลี่ย 81,360 บาท/ไร่/ปี กำไร 69,360 บาท/ไร่/ปี
ขณะที่สถานการณ์การตลาด พบว่ากลุ่มฯรับซื้อใบหม่อนสดจากสมาชิก โดยการจำหน่ายผลผลิตแบ่งเป็น 2 รูปแบบ คือ แบบใบสด ซึ่งผลผลิตร้อยละ 80 จำหน่ายให้แก่ร้านอภัยภูเบศร กลุ่มผลิตสมุนไพร และร้านค้าสมุนไพรทั้งในและต่างประเทศ และผลผลิตอีกร้อยละ 20 แปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์หลากหลาย อาทิ ชาใบหม่อน สบู่ เครื่องสำอาง และเยลลี่หม่อน ซึ่งทั้งใบหม่อนสดและแปรรูปได้รับการตอบรับดีจากตลาด ที่ผ่านมากลุ่มฯได้ผ่านการรับรองมาตรฐาน GAP จากกรมหม่อนไหม และได้รับรางวัลชนะเลิศ โครงการ ออมสินยุวพัฒน์รักถิ่น (ผลิตภัณฑ์ที่ชนะเลิศ สครับโอบชีวา)
อย่างไรก็ตาม แม้ว่าตลาดจะมีความต้องการสูง แต่เกษตรกรผู้ปลูกหม่อน ยังมีจำนวนน้อย จึงเป็นโอกาสที่ดีในการส่งเสริมและขยายกิจกรรมเพื่อให้เพียงพอต่อความต้องการของตลาดในอนาคต สำหรับการดำเนินงานในระยะต่อไปกลุ่มฯ ได้ตั้งเป้าหมายที่จะสนับสนุนให้เกษตรกรเพิ่มปริมาณการปลูกเพื่อรองรับกับความต้องการที่เพิ่มขึ้นในอนาคตทั้งในรูปแบบใบสดและแบบแปรรูป นอกจากนี้กลุ่มฯยังต้องการอุปกรณ์เพื่อเพิ่มกำลังการผลิต เช่น โรงอบใบหม่อน เครื่องสับใบหม่อน เพื่อสนับสนุนเกษตรกรให้นำเทคโนโลยีมาใช้ในการเพิ่มผลผลิต รวมทั้งยังมีเป้าหมายที่จะจัดจำหน่ายไปยังต่างประเทศเพิ่มมากขึ้น โดยได้เสนอโครงการไปยังหน่วยงานต่างๆ เพื่อขอสนับสนุนเทคโนโลยี เครื่องมือดังกล่าวเพื่อช่วยเหลือสมาชิกในกลุ่ม
ทั้งนี้ วิสาหกิจชุมชนบ้านใหม่หนองแกทัพหลวง ไม่เพียงแต่ช่วยพัฒนาเศรษฐกิจของชุมชน แต่ยังเป็นตัวอย่างที่ดี ในการใช้ทรัพยากรธรรมชาติอย่างมีประสิทธิภาพ และสร้างรายได้ที่ยั่งยืนให้กับสมาชิกในกลุ่ม โดยได้มีการให้ความรู้ กับเกษตรกรในการพัฒนาสินค้าใบหม่อน
หากท่านใดสนใจข้อมูลสามารถสอบถามเพิ่มเติมได้ที่ น.ส.ไข่มุกข์ โทร 080-0910780 หรือสอบถามเพิ่มเติมที่ สศท.12 นครสวรรค์ โทร 0 5680 3525 หรืออีเมล์ zone12@oae.go.th