‘อ.เดชรัต’ ชี้ ประชาธิปไตยที่สมบูรณ์แบบ คือ หลุมพรางของเผด็จการ

เพราะเราไม่ได้เชื่อใน “ความสมบูรณ์แบบ” ของกันและกันอยู่แล้ว เราจึงมีระบบการปกครองที่ทุกคนมีสิทธิ เสรีภาพ และมีความรับผิดชอบต่อการตัดสินใจของส่วนรวม “มากขึ้น” กว่าระบบที่ใครบางคนตัดสินใจเพียงคนเดียวหรือคณะเดียว

แน่นอนว่า การปกครองในระบบประชาธิปไตยก็อาจไม่สมบูรณ์แบบ แต่ด้วยความเข้าใจเรื่อง “ความไม่สมบูรณ์แบบ” นี้เอง ระบบประชาธิปไตยจึงมีการแบ่งอำนาจ และสร้างกลไกของตรวจสอบซึ่งกันและกัน เพื่อพยายามไม่ให้ใครใช้ความไม่สมบูรณ์แบบของระบบและของผู้คน ไปสร้างผลประโยชน์ให้กับตนเองและหมู่คณะโดยมิชอบ

เผด็จการไทย ทราบข้อเท็จจริงข้อนี้ดี และสามารถพลิกเอาข้อเท็จจริงข้อนี้ มาตั้งเงื่อนไขกับการใช้และการพัฒนาประชาธิปไตยในสังคมไทย บังเอิญสังคมไทยส่วนหนึ่งก็ติดกับดักกับความคิดนี้ จึงไถ่ถามกันไปมาว่า “ประชาธิปไตยที่สมบูรณ์แบบ” อยู่ที่ไหน?

สำหรับผม ประชาธิปไตยที่สมบูรณ์แบบคงไม่มี มีแต่ประชาธิปไตยที่ยอมรับความไม่สมบูรณ์แบบของผู้คน (รวมถึงตัวเราเอง) และตัวระบบเอง และพยายามสร้างกลไกในการสอบทานอำนาจซึ่งกันและกัน เพราะเชื่อมั่นว่า “ไม่มีใคร และไม่มีอะไรที่สมบูรณ์แบบ”

ผมคิดว่า ในทางตรงกันข้าม ผู้ที่ต้องตอบคำถามเรื่องความสมบูรณ์แบบมากกว่า คือ “เผด็จการ”

เพราะ พวก “เผด็จการ” มักอ้างสิทธิและอำนาจเหนือกว่าผู้อื่นในสังคมอยู่เสมอ เราจึงจำเป็นต้องตะโกนถามพวกเผด็จการว่า “พวกคุณสมบูรณ์แบบมาจากไหนกัน จึงคิดว่าตนเองควรมีสิทธิและอำนาจเหนือกว่าผู้อื่น”

ประสบการณ์ที่ผ่านมา เราไม่เคยพบ “ความสมบูรณ์แบบ” ของพวกเผด็จการเลยสักครั้ง ตั้งแต่จอมพลสฤษดิ์มาจนถึงรัฐบาลเผด็จการทหาร คสช.

และด้วย “ความไม่สมบูรณ์แบบ” ของพวกเผด็จการ ซึ่งพวกเผด็จการเองย่อมรู้ดี การปิดหูปิดตาและปิดปากจึงเป็นสิ่งที่ตามมาคู่กันกับระบบเผด็จการ เพื่อไม่ให้สังคมนำความไม่สมบูรณ์แบบของพวกตนไปขยายผล

พร้อมกันนั้น ก็ตั้งคำถามและวิพากษ์วิจารณ์ถึง “ประชาธิปไตยที่สมบูรณ์แบบ” ต่อไป

ด้วยวิธีการเช่นนี้ สังคมไทยส่วนหนึ่งจึงตั้งคำถามเรื่อง “ประชาธิปไตยที่สมบูรณ์แบบ” โดยแทบไม่ตั้งคำถามกับ “เผด็จการที่ไม่เคยสมบูรณ์แบบ” เลย

ถ้าเรายังจำยอมกับการตั้งคำถามเรื่อง “ประชาธิปไตยที่สมบูรณ์แบบ” โดยไม่ตั้งคำถามกับ ความไม่ชอบธรรมของ “ความไม่สมบูรณ์แบบ” ของพวกเผด็จการ สังคมไทยของเราก็คงจะต้องย่ำอยู่ในหลุมพรางที่เผด็จการขุดไว้อย่างแนบเนียน ไปอีกนาน”