“จักจั่นหงอน” (Pelatantheria cristata) หนึ่งในกล้วยไม้ป่าหายากที่นักวิจัยจากศูนย์วิจัยและพัฒนานวัตกรรมอุทยานแห่งชาติ จ.สุราษฎร์ธานี ได้สำรวจพบที่อุทยานแห่งชาติทะเลบัน จ.สตูล โดยซ่อนตัวอยู่ตามต้นไม้ในป่าดิบชื้นที่ระดับความสูง 100-500 เมตรเหนือระดับน้ำทะเล
.
จักจั่นหงอนเป็นกล้วยไม้แบบ อิงอาศัย ที่เจริญเติบโตไปตามลำต้นของต้นไม้ใหญ่ ลำต้นของมันสามารถทอดยาวได้มากกว่า 30 เซนติเมตร ใบมีลักษณะอวบน้ำคล้ายรูปขอบขนาน ช่วยให้สามารถกักเก็บน้ำได้ดี
จุดเด่นที่น่าสนใจที่สุดคือ ดอก ซึ่งออกดอกในช่วงเดือนมิถุนายนถึงสิงหาคม ดอกย่อยขนาดเล็ก (ยาวประมาณ 9 ซม.) แต่กลับมีกลิ่นหอมชวนให้หลงใหล กลีบเลี้ยงและกลีบดอกมีสีเหลืองสดใสพร้อมลายเส้นสีน้ำตาลแดงพาดตามยาว ส่วนกลีบปากนั้นมีสีขาวแต้มด้วยลายสีม่วงที่ไม่เป็นระเบียบคล้ายกับงานศิลปะนามธรรม นอกจากนี้ยังมีส่วนคล้ายเขี้ยวที่ปลายกลีบปาก ทำให้ดอกดูโดดเด่นและมีเอกลักษณ์เฉพาะตัว
.
กล้วยไม้ป่าอย่างจักจั่นหงอนไม่ได้เป็นเพียงแค่ดอกไม้สวยๆ ที่เราเห็นเท่านั้น แต่ยังเป็นส่วนหนึ่งของระบบนิเวศในป่าดิบชื้นอีกด้วย การที่มันเติบโตในป่าตามธรรมชาติแสดงให้เห็นถึงความสมบูรณ์ของระบบนิเวศนั้นๆ การเก็บกล้วยไม้ป่าไปปลูกที่บ้านอาจทำให้มันตายได้ง่าย เนื่องจากสภาพแวดล้อมที่แตกต่างกันอย่างสิ้นเชิง การคงไว้ซึ่งความงามของมันในป่าจึงเป็นการอนุรักษ์ที่ยั่งยืนที่สุด เพราะความสวยงามที่แท้จริงของจักจั่นหงอนนั้นคือการได้เติบโตและเป็นส่วนหนึ่งของธรรมชาติอย่างแท้จริง
