เมื่อวันที่ 20 กรกฎาคม 2568 คณะกรรมาธิการการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม สภาผู้แทนราษฎร จัดเวที “ฝ่าวิกฤติปลาหมอคางดำ สู่ยุทธศาสตร์จัดการสัตว์ต่างถิ่นรุกราน“ โดยมี นายวาโย อัศวรุ่งเรือง ประธานกรรมาธิการฯ สส.พรรคประชาชน นายณัฐชา บุญไชยอินสวัสดิ์ สส.บางขุนเทียน กทม. พรรคประชาชน ตัวแทนจากกรมประมง สภาทนายความ สำนักงานเขตบางขุนเทียน และเกษตรกรชาวประมงที่ได้รับผลกระทบจากปลาหมอคางดำในพื้นที่ เข้าร่วมจำนวนมาก ที่วัดประชาบำรุง เขตบางขุนเทียน กทม.
นายวาโย กล่าวว่า กรุงเทพมหานครกลายเป็นจังหวัดแรกในประเทศไทยที่มีการประกาศภัยพิบัติจากการแพร่ระบาดของปลาหมอคางดำ เนื่องจากเป็นพื้นที่เขตปกครองพิเศษ ซึ่งอธิบดีกรมป้องกันและบรรเทาสารธารณภัย มีอำนาจในการประกาศได้เลย แตกต่างกับจังหวัดอื่น ซึ่งอำนาจส่วนนี้เป็นของผู้ว่าราชการจังหวัด ซึ่งเป็นผู้แทนจากส่วนกลางไม่ได้มาจากการเลือกตั้ง และที่สำคัญที่สุดคือ ”ประเทศไทยไม่เคยเกิดภัยพิบัติจากการแพร่ระบาดของสัตว์น้ำมาก่อน“ จึงไม่มีหลักเกณฑ์กฎเกณฑ์ใดมารองรับการใช้อำนาจของผู้ว่าราชการจังหวัด
แต่ในวันนี้ นายวาโย เผยว่า ร่างหลักเกณฑ์การประกาศเขตภัยพิบัติจากการแพร่ระบาดของปลาหมอข้างดำได้เสร็จสิ้นแล้ว ซึ่งพร้อมประกาศเป็นกฎกระทรวงมหาดไทยทันที แต่ขณะนี้ร่างหลักเกณฑ์นั้นอยู่ระหว่างการตรวจสอบโดยฝ่ายกฎหมายของกรมบัญชีกลาง เนื่องจากมีรายละเอียดเรื่องการเบิกจ่ายเงินเยียวยาตามระดับความเสียหายที่เกษตรกรพบเจอ
“ดังนั้น ทันทีที่หลักเกณฑ์นี้ถูกประกาศใช้ในอีกไม่นานนี้ ผู้ว่าราชการจังหวัดทุกจังหวัดก็จะมีหลังพิง สามารถประกาศพื้นที่ภัยพิบัติ ให้เกษตรกรจะมีสิทธิ์ได้รับเงินเยียวยาทันที หากตรวจพบว่าในพื้นที่ 100 ตารางเมตรมีปลาหมอคางดำจำนวนตั้งแต่ 10-100 ตัวขึ้นไป” นายวาโย กล่าว
ด้านนายณัฐชา ในฐานะผู้แทนในพื้นที่ที่พบการแพร่ระบาดของปลาหมอคางดำกระทบการประกอบอาชีพของเกษตรกรผู้เลี้ยงสัตว์น้ำพื้นที่เดียวในกรุงเทพมหานคร และยังเป็นผู้นำเรื่องนี้ไปอภิปรายในสภา ตั้งกระทู้ถามสดต่อรัฐมนตรีว่าการกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ จนเกิดเป็นประเด็นที่สังคมให้ความสนใจกันอย่างกว้างขวาง กล่าวว่า เป็นภารกิจที่ตนได้รับมอบหมายจากประชาชนไปทำหน้าที่รักษาผลประโยชน์ 3 ด้านด้วยกัน คือ การชดเชยเยียวยาความเสียหายที่เกิดขึ้น การเอาผิดต่อผู้เป็นต้นต่อของปัญหาการแพร่ระบาดที่เกิดขึ้น และการอยู่ร่วมกันกับปัญหาที่เกิดขึ้น
“ไม่เกินวันที่ 5 สิงหาคมนี้ เงินชดเชยเยียวยาเกษตรกรที่ขึ้นทะเบียนจะถูกโอนเข้าบัญชีทุกคน เกษตรกรที่บางขุนเทียนเป็นกลุ่มแรกในประเทศไทยที่จะได้รับ มีกลุ่มเล็ก 49 คน ที่ตกหล่นเพราะระบบต่ออายุ ก็จะได้เงินเยียวยาจากกรุงเทพมหานครอีกรายละกว่าหมื่นบาทในวันที่ 22 ก.ค. นี้ ก่อนด้วย อย่างน้อยเราล้มหัวไม่แตก เราเยียวยาเท่าที่ควรต้องได้ เพื่อให้ยังเดินต่อไหว เดินหน้าทวงความเป็นธรรม รัฐต้องบี้เอาเงินชดเชยส่วนนี้คืนจากผู้กระทำความผิด ต้นตอของการระบาดทั้งหมดให้ได้“ นายณัฐชา กล่าว
ส่วนคดีความนั้นในตอนนี้ ศาลแพ่งกรุงเทพใต้ มีคำสั่งให้กรณีนี้เป็นการฟ้องแบบกลุ่มของเกษตรกร คดีสิ่งแวดล้อมในพื้นที่จังหวัดสมุทรสงครามเป็นพื้นที่แรก อยู่ระหว่างการพิจารณาข้ออุทธรณ์ของฝั่งจำเลยบริษัทเอกชน ที่ได้อุทธรณ์คำสั่งรับฟ้องของศาล คาดว่าจะเห็นความชัดเจนของกรณีนี้ภายในช่วงสิ้นปีนี้
