“เครือเขาขมน้อย” (เฮเทอโรสเตมมา ไซอามิคุม) พืชไม้เถาล้มลุกชนิดหนึ่ง ที่มีความสำคัญทางประวัติศาสตร์พืชพรรณของไทยอย่างยิ่ง
การค้นพบครั้งนี้ ถูกค้นพบโดยทีมสำรวจพรรณไม้ภูลังกา–ภูวัว โดยระบุว่าพืชชนิดนี้คือ เครือเขาขมน้อย จัดอยู่ในวงศ์ อะโพซินาเซียอี เป็นไม้เถาขนาดเล็กที่เติบโตในพื้นที่ป่าของอุทยานแห่งชาติภูลังกา
สิ่งที่ทำให้เครือเขาขมน้อยมีความโดดเด่นคือชื่อระบุชนิด ไซอามิคุม (siamicum) ซึ่งมีความหมายตรงตัวว่า “หมายถึงประเทศไทย” หรือ “จากสยาม” สะท้อนถึงความเป็นพืชที่มีถิ่นกำเนิดในประเทศไทย
แม้จะมีการค้นพบในพื้นที่จังหวัดนครพนมในปัจจุบัน แต่ตัวอย่างต้นแบบของเครือเขาขมน้อยที่ใช้ในการระบุชนิดอย่างเป็นทางการคือ เคอร์ 1324 (Kerr 1324) ซึ่งถูกเก็บรวบรวมไว้ตั้งแต่เมื่อวันที่ 14 สิงหาคม ค.ศ. 1910 โดยการเก็บรวบรวมครั้งนั้นเกิดขึ้นที่จังหวัดเชียงใหม่
ข้อมูลดังกล่าวชี้ให้เห็นว่า เครือเขาขมน้อยเป็นพืชที่ได้รับการศึกษาและบันทึกมานานกว่าศตวรรษ การค้นพบและการบันทึกในอุทยานแห่งชาติภูลังกาครั้งนี้ จึงเป็นการยืนยันการกระจายพันธุ์ของพืชชนิดนี้ในพื้นที่ภาคตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศไทย และเน้นย้ำถึงความหลากหลายทางชีวภาพอันอุดมสมบูรณ์ในอุทยานฯ แห่งนี้
ข้อมูล: ทีมสำรวจพรรณไม้ภูลังกา–ภูวัว
หอพรรณไม้ Forest Herbarium – BKF
ขอบคุณเพจ กรมอุทยานแห่งชาติฯ
