“ฝนแสนห่า” สมุนไพรไทยแก้ช้ำ! พืชเถามากประโยชน์ที่หลายคนไม่เคยรู้

552

พืชเถาล้มลุกริมทาง หรือตามชายป่าที่ดูธรรมดาอย่าง “ฝนแสนห่า” (ชื่อวิทยาศาสตร์: Argyreia capitiformis) จะมีสรรพคุณทางยาที่น่าสนใจ โดยเฉพาะการนำ ใบมาใช้ประคบรักษาอาการฟกช้ำ ซึ่งเป็นภูมิปัญญาที่สืบทอดกันมาแต่โบราณ

ฝนแสนห่า หรือที่รู้จักกันในชื่อท้องถิ่นอื่น ๆ เช่น กระดึงช้าง, จิงจ้อหลวง, ดูลาน, ย่านขน, ลูกช้าง, เอ็นขน หรือเอ็นน้ำนม จัดอยู่ในวงศ์ Convolvulaceae พืชชนิดนี้โดดเด่นด้วยลำต้นและส่วนต่าง ๆ ที่มีขนหยาบ ใบมีลักษณะเป็นรูปไข่ รูปขอบขนาน หรือเกือบกลม ปลายแหลมยาว โคนใบเป็นรูปหัวใจ ขนาดประมาณ 8-18 เซนติเมตร

นอกจากสรรพคุณแก้ฟกช้ำแล้ว ฝนแสนห่ายังมีดอกสีชมพูหรือม่วงอ่อน รูปร่างคล้ายปากแตรสวยงาม ผลกลมเล็ก ๆ เมื่อสุกจะเปลี่ยนเป็นสีส้มแดง และภายในมีเมล็ดประมาณ 4 เมล็ด พืชชนิดนี้พบได้ทั่วไปในหลายประเทศ ทั้งอินเดีย จีน พม่า รวมถึงภูมิภาคอินโดจีนและมาเลเซีย สำหรับประเทศไทย สามารถพบได้ทุกภาค ขึ้นตามชายป่าหรือพื้นที่โล่งทั่วไปที่ความสูงไม่เกิน 1,400 เมตร

การนำใบฝนแสนห่ามาใช้ประคบแผลฟกช้ำ ถือเป็นการใช้ประโยชน์จากสมุนไพรพื้นบ้านที่เข้าถึงง่ายและมีประสิทธิภาพ นับเป็นอีกหนึ่งภูมิปัญญาไทยที่น่าสนใจและควรค่าแก่การศึกษาและส่งเสริมต่อไป

หอพรรณไม้ Forest Herbarium – BKF