‘ในผืนป่าดิบชื้นอันอุดมสมบูรณ์ของอุทยานแห่งชาติเขาคิชฌกูฏ มีพืชมหัศจรรย์ชนิดหนึ่งซ่อนเร้นกายอยู่ นั่นคือ “พิศวงกะตอย” ( Thismia filiformis ) พืชลึกลับในวงศ์ THISMIACEAE ที่ไม่ค่อยมีใครได้ยลโฉม ด้วยขนาดที่เล็กจิ๋วและวิถีชีวิตที่พึ่งพาอาศัยเชื้อรา ทำให้การค้นพบพืชชนิดนี้เป็นเรื่องที่น่าตื่นเต้นอย่างยิ่ง‘
ลักษณะโดดเด่นของ “พิศวงกะตอย” พิศวงกะตอยเป็นพืชอาศัยราที่มีขนาดเล็กจิ๋ว มีลักษณะเด่นคือดอกสีขาวอมเหลืองเกือบใส ปลายดอกหยักคล้ายฟันเลื่อยยาวๆ เรียงตัวเป็นวง 6 แฉก และมีรูกลมลึกลงไปตรงกลาง ดอกและก้านดอกมีความสูงจากพื้นดินเพียง 3-4 เซนติเมตรเท่านั้น จึงบอบบางและหักง่ายอย่างยิ่งถิ่นที่อยู่และบทบาทในระบบนิเวศ
พืชหายากชนิดนี้ถูกค้นพบในพื้นที่ป่าดิบชื้นของอุทยานแห่งชาติเขาคิชฌกูฏ โดยเฉพาะบริเวณที่มีการทับถมของซากพืช เช่น ใบไม้ และมีความชื้นสูง พบได้ในพื้นที่ที่มีระดับความสูงตั้งแต่ 600 เมตรจากระดับน้ำทะเลขึ้นไป การค้นพบพิศวงกะตอย ซึ่งเป็นพืชอาศัยราขนาดเล็ก จึงเป็นเครื่องบ่งชี้ถึงความชุ่มชื้นและความอุดมสมบูรณ์ของชนิดพันธุ์พืชในพื้นที่อุทยานฯ ได้เป็นอย่างดี
พิศวงกะตอย จึงไม่เพียงเป็นพืชที่น่าพิศวงสมชื่อ แต่ยังเป็นดัชนีสำคัญที่สะท้อนถึงความหลากหลายทางชีวภาพและสุขภาพของป่าเขาคิชฌกูฏอีกด้วย นับเป็นการค้นพบที่ตอกย้ำคุณค่าของผืนป่าแห่งนี้ และเป็นสิ่งที่เราทุกคนควรช่วยกันอนุรักษ์ไว้
ที่มา : อุทยานแห่งชาติเขาคิชฌกูฏ จ.จันทบุรี KhaoKhitchakut National Park
