เมื่อสายฝนโปรยปรายตั้งแต่เดือนกรกฎาคมจนถึงตุลาคม ธรรมชาติก็เผยความงามอันน่าทึ่งให้ได้สัมผัสกับช่วงเวลาแห่งการผลิบานของ “ประดับหินใบเดี่ยว” (Argostemma siamensis Puff) พืชล้มลุกขนาดเล็กในวงศ์ Rubiaceae ที่มีถิ่นกำเนิดเฉพาะในประเทศไทยเท่านั้น
ดอกไม้ชนิดนี้เลือกเติบโตในสภาพแวดล้อมเฉพาะตัว มักพบตามซอกหินที่มีมอสส์ขึ้นปกคลุม ริมลำธาร หรือบริเวณใกล้น้ำตก เมื่อเข้าสู่ฤดูแล้ง ต้นไม้จะยุบหายไป เหลือเพียงส่วนใต้ดินเพื่อเก็บพลังงานรอคอยฤดูฝน ก่อนจะงอกต้นใหม่และเบ่งบานอีกครั้ง
ความงดงามของ ช่อดอกสีขาวบริสุทธิ์ ซึ่งมักรวมกันเป็นกระจุกคล้ายร่มจำนวน 2–10 ดอกบนปลายยอด คือสิ่งที่ดึงดูดสายตานักท่องเที่ยวและนักพฤกษศาสตร์ แต่สิ่งที่ทำให้ ประดับหินใบเดี่ยว โดดเด่นกว่าญาติร่วมสกุลชนิดอื่น คือ “ใบ” ที่เหลือเพียงด้านเดียว เนื่องจากใบบนอีกด้านลดรูปจนเล็กจิ๋วแทบมองไม่เห็น ราวกับต้นไม้ทั้งต้นมีเพียงใบเดียวตามชื่อที่เรียก
ด้วยความเป็น พืชถิ่นเดียวของไทย ประดับหินใบเดี่ยวจึงพบได้เฉพาะบางพื้นที่ในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ภาคกลาง ภาคตะวันออก และภาคตะวันออกเฉียงใต้ หนึ่งในแหล่งที่ขึ้นชื่อคือ บริเวณทางเข้าน้ำตกเขาชะเมา จังหวัดระยอง ซึ่งกลายเป็นเส้นทางศึกษาธรรมชาติยอดนิยมของผู้รักความงามแห่งพรรณไม้
ฤดูฝนจึงไม่เพียงเติมเต็มความชุ่มชื้นให้ผืนป่า แต่ยังปลุกให้ดอกไม้หายากอย่าง ประดับหินใบเดี่ยว เผยความงดงามอย่างสงบ เสมือนเครื่องประดับเล็ก ๆ ที่ธรรมชาติวางไว้บนหินกลางสายฝน
ข้อมูล : หอพรรณไม้ Forest Herbarium – BKF
